İnvaziv Mesane Kanseri

İnvaziv mesane kanseri, idrar kesesindeki kanser hücrelerinin sadece mesanenin iç yüzeyini kaplayan ürotelyum tabakasını değil, aynı zamanda bu tabakanın hemen altındaki bağ dokusu olan lamina propria’yı da aşarak mesanenin kas tabakasına ulaştığı bir durumdur. Yani mesane kanserinin invaziv olması, mesanenin kas tabakasının kanser hücreleri tarafından tutulduğu anlamına gelir. Bu tür mesane kanseri, tedavi edilmediğinde kanser hücreleri kas tabakası içindeki ince damarlar ve lenf damarlarına yayılabilir ve vücudun diğer bölgelerine metastaz yapma riski taşır.

İnvaziv Mesane Kanseri Nedir?

İnvaziv olan mesane kanserinde, kanser mesane duvarının kas tabakasına kadar ilerlemiştir. Mesane kanseri, mesane iç yüzeyi olan mukoza tabakasında başlar ve zamanla derinleşerek kas tabakasına yayılabilir. Bu tip kanser, invaziv olmayan yani daha erken evre mesane kanserlerine göre daha agresif seyreder.

İnvaziv Olan Mesane Kanserinde Belirtiler Nelerdir?

İnvaziv mesane kanserinin belirtileri diğer mesane kanserinin belirtileri gibidir.

• İdrarda kan (hematüri): En sık görülen belirtidir. Genellikle ağrısızdır ve idrara kırmızı veya kahverengi bir renk verir.
• Sık idrara çıkma: Normalden daha sık idrara çıkma ihtiyacı hissetme.
• Acil idrara çıkma: Aniden idrara çıkma ihtiyacı hissetme ve tuvalete yetişmekte zorlanma.
• İdrar yaparken ağrı veya yanma: İdrar yolu enfeksiyonuna benzer şekilde idrara çıkarken ağrı veya yanma hissi.
• Pelvik ağrı: Karın alt bölgesinde veya sırtta ağrı.

İnvaziv Mesane Kanseri Risk Faktörleri Nelerdir?

İnvaziv mesane kanserinin risk faktörleri mesane kanseri risk faktörleriyle aynıdır. Kası tutmayan yani yüzeysel olan mesane kanseri tedavi edilmezse ilerleyerek invaziv mesane kanserine dönüşebilir. Bu risk faktörleri;

• Sigara içmek: En önemli risk faktörüdür. Sigara içenlerde invaziv mesane kanseri gelişme riski, içmeyenlere göre 4 kat daha fazladır.
• Kimyasallara maruz kalma: Bazı kimyasallar, özellikle boya, kauçuk ve tekstil endüstrisinde kullanılanlar, mesane kanseri riskini artırabilir.
• Yaş: Mesane kanseri riski yaşla birlikte artar. Çoğu vaka 55 yaş üstü kişilerde görülür.
• Cinsiyet: Erkeklerde kadınlara göre mesane kanseri gelişme riski daha yüksektir.
• Genetik: Ailede mesane kanseri öyküsü olan kişilerde risk daha yüksektir.
• Kronik mesane iltihabı: Uzun süreli mesane iltihabı, mesane kanseri riskini artırabilir.

İnvaziv Mesane Kanserinin Tanısı Nasıl Konur?

Kesin tanı patolojik inceleme ile konur. Bu incelemede, kanserin mesane kas tabakasını tuttuğu anlaşılır.

• Fizik muayene: Doktorunuz genel sağlık durumunuzu değerlendirecek ve karın bölgenizi muayene edecektir.
• İdrar tahlili: İdrarda kan veya enfeksiyon belirtileri olup olmadığını kontrol etmek için yapılır.
• Sistoskopi: Mesanenin içini görüntülemek için ince, ışıklı bir tüp (sistoskop) kullanılır.
• Biyopsi: Sistoskopi sırasında şüpheli dokudan örnek alınır ve mikroskop altında incelenir.
• Görüntüleme testleri: Bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MR) gibi testler, kanserin yayılımını değerlendirmek için kullanılabilir.

İnvaziv Mesane Kanserinde Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

İnvaziv mesane kanserinde tedavi yöntemleri, kanserin evresine, hastanın genel sağlık durumuna ve diğer faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterir. Tedavi seçenekleri arasında şunlar bulunur;

Radikal Sistektomi

İnvaziv mesane kanserinde en etkili tedavi yöntemidir. Mesane, içindeki tümörlerle birlikte cerrahi olarak çıkarılır. Daha sonra idrarın vücuttan atılması için yeni yapay mesane veya ileal loop denilen bir yol oluşturulur.

Kemoterapi

Bazı durumlarda cerrahiden önce (neoadjuvan tedavi) veya sonrasında (adjuvan tedavi) kullanılır. Amaç mesane kanseri hücrelerini öldürmek veya büyümelerini yavaşlatmaktır. Sistemik kemoterapi, mesane kanseri tedavisinde kullanılan önemli bir yöntemdir. Bu tedavi şeklinde, kanser hücrelerini öldürmek veya büyümelerini yavaşlatmak için ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar genellikle damar yoluyla veya ağızdan alınır ve tüm vücuda yayılarak kanser hücrelerine ulaşır. Kanser, mesane duvarının kas tabakasına yayılmışsa, sistemik kemoterapi genellikle cerrahi öncesi veya sonrası uygulanır.

Sistemik kemoterapinin amaçları nelerdir?

• Kanseri küçültmek: Cerrahi öncesi uygulandığında, tümörü küçülterek ameliyatı kolaylaştırmayı amaçlar.
• Kanserin yayılmasını önlemek: Cerrahi sonrası uygulandığında, kalan kanser hücrelerini öldürerek kanserin tekrarlama riskini azaltmaya yardımcı olur.
• Belirtileri hafifletmek: İlerlemiş mesane kanseri vakalarında, ağrı, kanama ve idrar yapma sorunları gibi belirtileri hafifletmek için kullanılabilir.
• Yaşam süresini uzatmak: Metastatik mesane kanseri vakalarında, yaşam süresini uzatmaya ve yaşam kalitesini iyileştirmeye yardımcı olabilir.

Sistemik kemoterapinin yan etkileri nelerdir?

Sistemik kemoterapi, sağlıklı hücreleri de etkileyebileceği için bazı yan etkilere neden olabilir. Bu yan etkiler şunlardır:

• Bulantı ve kusma
• Saç dökülmesi
• Halsizlik ve yorgunluk
• İştah kaybı
• Ağız yaraları
• Kan hücrelerinde azalma: Bu durum enfeksiyon, kanama ve morarma riskini artırabilir.

Yan etkiler, kullanılan ilaçlara, doza ve kişinin genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Doktorunuz, yan etkileri yönetmek için ilaçlar veya diğer yöntemler önerebilir.

Sistemik kemoterapi ne kadar sürer?

Tedavi süresi, kanserin evresine, kullanılan ilaçlara ve tedaviye verdiğiniz yanıta bağlı olarak değişir. Genellikle birkaç hafta veya ay sürer.

Sistemik kemoterapi, mesane kanseri tedavisinde etkili bir yöntem olabilir, ancak herkes için uygun değildir. Tedavi seçenekleri ve olası yan etkileri hakkında doktorunuzla detaylı bir şekilde görüşmeniz önemlidir.

Radyoterapi

Genellikle kemoterapi ile birlikte veya ameliyattan sonra uygulanabilir. Kanser hücrelerini öldürmek için yüksek enerjili ışınlar kullanılır. Radyoterapi, mesane kanseri tedavisinde kullanılan bir diğer önemli yöntemdir. Yüksek enerjili ışınlar kullanılarak kanser hücrelerinin yok edilmesi veya büyümelerinin durdurulması esasına dayanır.

Radyoterapi nasıl uygulanır?

Radyoterapi, genellikle “dışarıdan ışınlama” şeklinde uygulanır. Bu yöntemde, vücudun dışındaki bir makineden gelen ışınlar, mesanedeki tümöre yönlendirilir. Daha nadir olarak, “içten ışınlama” yöntemi de kullanılabilir. Bu yöntemde, radyoaktif madde içeren küçük tohumlar veya teller mesanenin içine yerleştirilir.

Mesane kanserinde radyoterapi ne zaman kullanılır?

• Cerrahiye alternatif olarak: Bazı hastalar, genel sağlık durumları nedeniyle cerrahiye uygun olmayabilir. Bu durumda radyoterapi, tek başına veya kemoterapi ile birlikte kullanılarak mesane kanseri tedavisinde etkili olabilir.
• Cerrahi sonrası ek tedavi olarak: Cerrahi sonrası kalan kanser hücrelerini yok etmek ve tekrarlama riskini azaltmak için radyoterapi uygulanabilir.
• Belirtileri hafifletmek için: İlerlemiş mesane kanseri vakalarında, radyoterapi ağrı, kanama ve idrar yapma sorunları gibi belirtileri hafifletmek için kullanılabilir.

Radyoterapinin avantajları nelerdir?

• Ameliyatsız bir yöntemdir: Cerrahiye göre daha az invaziv bir yöntemdir ve iyileşme süreci daha hızlı olabilir.
• Organ koruyucu bir seçenektir: Mesanenin korunmasını sağlayabilir ve böylece yaşam kalitesini etkileyebilecek komplikasyonları önleyebilir.
• Diğer tedavilerle birlikte kullanılabilir: Kemoterapi veya immünoterapi gibi diğer tedavi yöntemleriyle birlikte kullanılarak tedavi başarısını artırabilir.

Radyoterapinin yan etkileri nelerdir?

Radyoterapi, sağlıklı hücreleri de etkileyebileceği için bazı yan etkilere neden olabilir. Bu yan etkiler şunlardır:

• Ciltte tahriş: Işınların uygulandığı bölgede ciltte kızarıklık, kaşıntı ve soyulma görülebilir.
• İdrar yolu sorunları: Sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma veya ağrı gibi sorunlar yaşanabilir.
• Bağırsak sorunları: İshal, kabızlık veya karın ağrısı gibi sorunlar görülebilir.
• Yorgunluk: Radyoterapi, halsizlik ve yorgunluğa neden olabilir.
• Cinsel işlev bozuklukları: Nadir durumlarda, cinsel işlev bozuklukları görülebilir.

Yan etkiler, ışınlama alanına, doza ve kişinin genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Doktorunuz, yan etkileri yönetmek için ilaçlar veya diğer yöntemler önerebilir.

Radyoterapi, mesane kanseri tedavisinde etkili bir yöntem olabilir, ancak herkes için uygun değildir. Tedavi seçenekleri ve olası yan etkileri hakkında doktorunuzla detaylı bir şekilde görüşmeniz önemlidir.

İnvaziv Olan Mesane Kanserinde Prognoz Nasıldır?

İnvaziv mesane kanserinin prognozu, kanserin evresine, yayılma derecesine ve tedaviye yanıtına göre değişir. Erken teşhis genellikle daha iyi sonuçlar verir.

İnvaziv Mesane Kanserinden Korunma Yöntemleri Nelerdir?

Mesane kanserinden korunmak, aynı zamanda invaziv mesane kanserinden korunmak anlamına gelir. Bunun için aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekir;

• Sigara içmemek
• Kimyasal maddelere karşı dikkatli olmak
• Bol su içmek ve yeterli hijyen sağlamak
• Düzenli sağlık kontrolleri

Ayrıca mesane kanseri hastalarında kontrolleri aksatmamak, hastalığın ilerleyip invaziv hale gelmemesi için oldukça önemlidir. Düzenli takip ve kontrol, hastalığın seyrini izlemek ve olası nüksleri veya komplikasyonları erken tespit etmek açısından kritik rol oynar.

Prof. Dr. Yusuf İLBEY

Üroloji Doktoru