Mesane kanseri türleri, uygulanacak tedaviyi belirlemek için önemlidir. Mesane kanseri, mesanenin iç yüzeyindeki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyümesiyle oluşan bir hastalıktır. Mesane kanserinin birkaç farklı türü bulunmaktadır ve bunlar genellikle kanserin hücresel kökenine göre sınıflandırılır. Mesane kanseri tedavisi, mesane kanserinin türüne ve evresine göre belirlenir.
Mesane Kanseri Türleri
Ürotelyal Karsinom
Mesane kanseri türleri arasında en yaygın görülen türdür. Mesanenin iç yüzeyini kaplayan ürotelyum hücrelerinden kaynaklanır. Ürotelyal kanserin bazı alt türleri bulunur. Bunlar;
Papiller Karsinom
Mesanenin iç yüzeyinde parmak benzeri çıkıntılar oluşturan tümörlerdir.
Yüzeyel Karsinom
Kanser hücreleri mesanenin iç yüzeyinde kalır ve kas tabakasına invazyon yapmaz.
İnvaziv Karsinom
Kanser hücreleri mesanenin iç yüzeyinin ötesine geçer ve kas tabakasına invazyon yapar.
Skuamöz Hücreli Karsinom
Mesanedeki skuamöz (yassı) hücrelerden gelişir ve genellikle daha ileri evrede teşhis edilir. Genellikle enfeksiyonlar veya kronik tahrişlerle ilişkilidir. Nadir görülür ve genellikle daha agresiftir.
Adenokarsinom
Mesanenin bez hücrelerinden kaynaklanan bir türdür. Üroktilyal karsinomdan daha az yaygındır ve genellikle daha nadirdir. Mesanenin iç yüzeyindeki bez dokusundan kaynaklanır.
Küçük Hücreli Karsinom
Mesane kanseri türleri arasında nadir görülen bir türdür. Genellikle akciğerlerde görülen küçük hücreli karsinom benzeridir. Genellikle çok agresif ve hızlı yayılan bir kanser türüdür.
Karsinosarkom
Mesane kanseri türleri arasında yer alan bir başka tür karsinosarkom türüdür. Mesanenin hem epitel (yüzey) hem de bağ dokusundan kaynaklanan çok nadir bir türdür. Çok agresif bir kanser türüdür ve genellikle hem ürotelyal hem de mezodermal bileşenler içerir.
Mesane Kanseri Tanısı
Mesane kanseri genellikle idrar tahlili, sistoskopi, biyopsi ve görüntüleme testleri (ultrason, BT, MR) ile teşhis edilir. Kanserin evresi (kapsama yayılma) ve derecesi (hücrelerin ne kadar anormal olduğu) tedavi planının belirlenmesinde önemlidir. Evreleme, kanserin mesane içindeki yayılımını ve diğer organlara sıçrayıp sıçramadığını belirler.
Mesane Kanserinin Türlerine Göre Tedavisi
Mesane kanserinin tedavisi, kanserin türüne, evresine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Mesane kanserinin türlerine göre tedavi yaklaşımları;
Ürotelyal Karsinom Tedavisi
- TUR-M Tümör Rezeksiyonu: Tümörler kapalı olarak idrar kanalından girilerek çıkarılır.
- BCG İmmünoterapisi: Tümörlerin tekrarını önlemek için mesane içine BCG solüsyonu uygulanır.
- Kemoterapi: İdrar yoluyla uygulanan yerel kemoterapi (intravezikal kemoterapi) önerilebilir.
Invaziv Ürotelyal Karsinom
- Cerrahi: Mesanenin kısmi (parsiyel sistektomi) veya tamamen (total sistektomi) çıkarılması gerekebilir.
- Kemoterapi: Genellikle cerrahi öncesi (neoadjuvan) veya sonrası (adjuvan) tedavi olarak kullanılır. Sistemik kemoterapi ilaçları, vücudun diğer bölgelerine yayılabilecek hücreleri hedefler.
- Radyoterapi: Cerrahiye uygun olmayan hastalarda veya ek olarak uygulanabilir.
Skuamöz Hücreli Karsinom
- Cerrahi: Skuamöz hücreli karsinomda genellikle mesanenin çıkarılması gerekebilir.
- Kemoterapi: Sistemik kemoterapi kullanılarak tedavi edilebilir. Tedavi genellikle cerrahiden önce (neoadjuvan) veya sonra (adjuvan) uygulanır.
- Radyoterapi: Yüksek doz radyasyon kullanılarak tümörler hedeflenebilir.
Adenokarsinom
- Cerrahi: Mesanenin tamamen çıkarılması gerekebilir.
- Kemoterapi: Sistemik kemoterapi genellikle kullanılabilir.
- Radyoterapi: Adenokarsinomun tedavisinde ek bir seçenek olarak düşünülebilir.
Küçük Hücreli Karsinom
- Kemoterapi: Küçük hücreli karsinom genellikle sistemik kemoterapi ile tedavi edilir, çünkü bu tür çok hızlı yayılabilir.
- Radyoterapi: Özellikle metastaz yapmış veya yerel olarak ilerlemiş hastalarda kullanılabilir.
Karsinosarkom
- Cerrahi: Karsinosarkomun tedavisinde genellikle mesanenin geniş bir şekilde çıkarılması gerekir.
- Kemoterapi ve Radyoterapi: Karsinosarkomun tedavisinde kemoterapi ve radyoterapi kombinasyonları kullanılabilir, ancak tedavi yanıtı kişiye özgü olabilir.
Mesane kanseri, çoğunlukla mesanenin iç yüzeyini kaplayan hücrelerde başlar. En yaygın türü ürotelyal karsinomdur. Daha nadir görülen türler arasında skuamöz hücreli karsinom ve adenokarsinom bulunur. Kanser, yayılımına göre evre 0’dan evre IV’e kadar sınıflandırılır. Tedavi, kanserin türüne ve evresine göre değişir.
Prof. Dr. Yusuf İLBEY
Üroloji Doktoru