TUR M ameliyatı yani mesane tümörünün transüretral rezeksiyonu, mesane kanseri tedavisinde hem tanı hem de tedavi yöntemi olarak kullanılan çok önemli bir cerrahi işlemdir. TUR M ameliyatı, hem kesin tanı koymak hem de görünen tümörleri tamamen ortadan kaldırmak için başvurulan ilk ve en önemli adımdır. TUR-M ameliyatı, kanserin türünü, yayılımını ve uygun tedavi planını belirlemek için kritik öneme sahiptir ve gerektiğinde tekrarlanabilir.
TUR M Ameliyatı Ne Demek?
TUR M, mesane tümörünün transüretral rezeksiyonu anlamına gelir. Yani idrar kanalından girilerek mesane içindeki tümörün kazınması işlemidir. Özellikle erken evre veya yüzeysel mesane kanserleri (pT1 mesane kanseri, Ta, T1 ve Karsinoma in-Situ) için en sık kullanılan tedavi yöntemidir. İlk tanı anında, mesane kanserlerinin %70-75’i yüzeyseldir ve TUR-M ameliyatı bu hastaların ilk basamak tedavisini oluşturur. Bu işlemde amaç, kanser hücrelerini ve çevresindeki dokuları, mesane duvarının kas tabakasına kadar güvenli bir şekilde çıkarmaktır.
Re-TUR M (Tekrar TUR-M Ameliyatı) Nedir?
Bazı durumlarda, ilk TUR-M ameliyatı işleminden 2-4 hafta sonra ikinci bir TUR-M ameliyatı gerekebilir. Bu şu durumlarda gerekir;
- İlk TUR-M ameliyatı işleminde mesanedeki tümörün tamamen çıkarılamamış olması
- Alınan doku içerisinde mesane duvarı kas tabakasının bulunmaması (yetersiz taban dokusu alınması)
- Patoloji sonucunun evre T1 gelmesi
- Tüm yüksek dereceli tümörler
Düşük dereceli Ta evreli veya primer karsinoma in situ (CIS) durumlarında tekrar TUR-M ameliyatı işlemine ihtiyaç duyulmaz.
TUR M Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Genel veya spinal anestezi altında, idrar kanalından girilerek yapılan endoskopik bir cerrahi işlemdir. Rezektoskop adı verilen ince ve sert bir sistoskop, idrar yolu aracılığıyla mesaneye yerleştirilir. Rezektoskopun ucunda, doku veya tümörü kesmek için kullanılan bir tel halka (loop) bulunur. Bu halkaya verilen enerji (monopolar, bipolar koter veya lazer) ile kesilen dokular, patolojik inceleme için laboratuvara gönderilir.
Tümörler, tek parça (en bloc) veya parçalara ayrılarak çıkarılabilir. İşlem sırasında, tümörün tabanından ve çevresindeki kas tabakasından örnek alınması, hem tümörün evrelemesi hem de rezeksiyonun başarısını değerlendirmek açısından önemlidir. Ayrıca, tümör ile normal doku arasındaki sınırdan da örnek alınması faydalı olabilir. Temizlenen alanlar, tekrar enerji uygulanarak (fulgurasyon) koterize edilir. Bu, hem kanamayı kontrol altına alır hem de kalan kanser hücrelerini yok etmeye yardımcı olur.
TUR M Ameliyatı Ne Kadar Sürer?
TUR M ameliyatının süresi, tümörün sayısına, büyüklüğüne ve yerine göre değişkenlik gösterir. Ancak genellikle 30 dakika ile 1 saat arasında sürer.
Bazı durumlarda, tümörün daha büyük veya yaygın olması durumunda ameliyat süresi 1 saati geçebilir. Ayrıca, ameliyat sırasında karşılaşılabilecek beklenmedik durumlar da süreyi etkileyebilir.
Ameliyat sonrası genellikle birkaç saat gözlem altında tutulduktan sonra taburcu olabilirsiniz. Ancak, bazı durumlarda bir gece hastanede kalmanız gerekebilir.
Ameliyat süresi ve hastanede kalış süresi hakkında daha detaylı bilgiyi doktorunuzdan alabilirsiniz.
TUR M Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Genellikle işlem kısa sürelidir. İşlemden hemen sonra idrar yaparken hafif kanama ve ağrı görülebilir. Çoğu hasta aynı gün veya ertesi gün sondası çekilerek taburcu edilir. Hasta üç dört gün içinde normal yaşantısına dönebilir.
TUR-M ameliyatı ile tümör tamamen çıkarılsa bile, mesane kanserinin 2 yıl içinde tekrarlama olasılığı yüksektir. Bu nedenle, TUR-M işleminin tekrarlanması gerekebilir.
TUR-M ameliyatı sonrası dikkat edilmesi gerekenler, ameliyatın başarısını ve iyileşme sürecinizi olumlu yönde etkileyecektir. İşte dikkat etmeniz gereken bazı önemli noktalar:
TUR M Ameliyatı Sonrası İlk 24-48 Saat:
- Bol sıvı tüketimi: İdrarınızın açık sarı renkte olması için bol su için. Bu, olası enfeksiyonları önlemeye yardımcı olur ve kan pıhtılarının oluşumunu azaltır.
- İdrar sondası bakımı: Eğer idrar sondanız varsa, doktorunuzun talimatlarına göre bakımını yapın. Sonda çevresini temiz tutmak, enfeksiyon riskini azaltır.
- Dinlenme: Vücudunuza iyileşmesi için zaman tanıyın ve dinlenmeye özen gösterin.
- Ağrı kontrolü: Doktorunuzun önerdiği ağrı kesicileri kullanarak ağrıyı kontrol altında tutun.
- Kanama kontrolü: İdrarınızda hafif kanama olması normaldir, ancak şiddetli kanama veya pıhtılaşma durumunda hemen doktorunuza başvurun.
İlk Hafta:
- Aktivite kısıtlaması: Aşırı fiziksel aktiviteden kaçının. Ağır kaldırma, zorlama ve cinsel aktiviteden uzak durun.
- Beslenme: Lifli gıdalar tüketerek kabızlığı önleyin. Bol sıvı alımı da bu konuda yardımcı olacaktır.
- İlaçlar: Doktorunuzun reçete ettiği ilaçları düzenli olarak kullanın.
Takip Süreci:
- Kontrol randevuları: Doktorunuzun belirlediği kontrol randevularına mutlaka gidin.
- İdrar yolu enfeksiyonu belirtileri: Ateş, titreme, idrar yaparken yanma gibi enfeksiyon belirtilerine dikkat edin.
- Tekrar TUR-M Ameliyatı: Doktorunuz, tümörün tamamen çıkarıldığından emin olmak ve olası nüksleri kontrol etmek için tekrar TUR-MT önerebilir.
TUR M Ameliyatı Sonrası Kanama
TUR-M ameliyatı sonrası kanama bazen görülebilir. Genellikle ilk birkaç gün içinde hafifler. Ancak bazı durumlarda kanama daha şiddetli olabilir ve müdahale gerektirebilir.
Normal Kanama
- Ameliyattan sonraki ilk birkaç gün idrarınızda pembe veya kırmızı renkte kan görebilirsiniz. Bu, ameliyat sırasında kesilen damarların iyileşme sürecinin bir parçasıdır ve genellikle endişe verici değildir.
- İdrarınızdaki kan miktarı zamanla azalmalı ve rengi açılmalıdır.
- Bol sıvı tüketmek, idrarı sulandırarak kanın daha hızlı atılmasına yardımcı olur.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar:
- Şiddetli kanama: İdrarınız koyu kırmızı renkteyse, pıhtı içeriyorsa veya kanama miktarı artıyorsa, hemen doktorunuza başvurmalısınız.
- Uzun süren kanama: Kanama birkaç günden uzun sürerse veya giderek kötüleşirse, doktorunuza danışın.
- Ağrı ve yanma: İdrar yaparken şiddetli ağrı veya yanma hissediyorsanız, enfeksiyon belirtisi olabilir ve tıbbi yardım almanız gerekir.
Kanama Nedenleri:
- Ameliyat sırasında kesilen damarların yeterince kapanmaması
- İdrar yolu enfeksiyonu
- Mesanede pıhtı oluşumu
- Çok nadir durumlarda, mesanede delinme
Tedavi:
- Hafif kanama genellikle kendiliğinden durur ve herhangi bir tedavi gerektirmez.
- Şiddetli kanama durumunda, mesaneye sonda takılarak yıkama yapılabilir veya kanayan damarlar tekrar koterize edilebilir.
- Enfeksiyon varsa antibiyotik tedavisi uygulanır.
TUR M Ameliyatı Sonrası İdrar Yapamama
TUR-M ameliyatı sonrası idrar yapamama, nadir de olsa karşılaşılabilecek bir durumdur. Bu durum genellikle geçicidir ve birkaç farklı nedenden kaynaklanabilir:
- Mesane spazmı: Ameliyat sonrası mesane kaslarında spazmlar oluşabilir, bu da idrar yapmayı zorlaştırabilir.
- İdrar yolu tıkanıklığı: Kan pıhtıları veya ameliyat sonrası oluşan ödem, idrar yolunu tıkayarak idrar yapmayı engelleyebilir.
- Anestezi etkisi: Ameliyat sırasında kullanılan anestezi, mesane kaslarının geçici olarak gevşemesine ve idrar yapma refleksinin azalmasına neden olabilir.
- Psikolojik faktörler: Ameliyat sonrası stres ve kaygı, bazı kişilerde idrar yapmayı zorlaştırabilir.
Ne Yapılmalı?
- Doktorunuza başvurun: İdrar yapamama durumu devam ederse veya şiddetli ağrı eşlik ediyorsa, hemen doktorunuza başvurmalısınız.
- Bol sıvı tüketin: İdrar yapmayı kolaylaştırmak için bol miktarda su için.
- Ilık duş alın: Ilık bir duş, mesane kaslarını gevşetmeye ve idrar yapma refleksini tetiklemeye yardımcı olabilir.
- Mesanenizi rahatlatmaya çalışın: Derin nefes alma egzersizleri veya meditasyon gibi teknikler, mesane kaslarını gevşetmeye ve idrar yapmayı kolaylaştırmaya yardımcı olabilir.
Tedavi Seçenekleri:
- Mesane sondası: İdrar yapamama durumu devam ederse, doktorunuz geçici bir süre için mesane sondası takabilir. Bu, idrarın mesaneden boşaltılmasını sağlar.
- İlaç tedavisi: Mesane spazmlarını gidermek için ilaçlar kullanılabilir.
- Psikolojik destek: İdrar yapamama durumunun psikolojik nedenleri varsa, bir psikolog veya terapistten destek almak faydalı olabilir.
TUR-M ameliyatı sonrası idrar yapamama genellikle geçici bir durumdur ve uygun tedavi ile çözülebilir. Ancak, bu durumu ciddiye almak ve doktorunuzla iletişim halinde olmak önemlidir.
TUR-M Ameliyatı Sonrası Cinsel Yaşam
TUR-M ameliyatı sonrası cinsel yaşam, genellikle kısa bir iyileşme sürecinden sonra normale dönebilir. Ancak, cinsel aktiviteye ne zaman başlayabileceğiniz konusunda doktorunuzun tavsiyelerine uymanız önemlidir.
İyileşme Süreci:
TUR-M ameliyatı sonrası iyileşme süreci kişiden kişiye değişebilir. Genellikle ilk birkaç hafta cinsel aktiviteden kaçınılması önerilir. Bu süre zarfında vücudunuzun dinlenmeye ve iyileşmeye ihtiyacı vardır.
Doktorunuzla Konuşun:
TUR M ameliyatı sonrası cinsel aktiviteye ne zaman başlayabileceğiniz konusunda en doğru bilgiyi doktorunuz verecektir. İyileşme sürecinizi değerlendirerek size uygun bir zamanlama önerecektir.
Cinsel Yaşamda Olası Değişiklikler:
TUR-M ameliyatı sonrası bazı kişilerde geçici olarak cinsel isteksizlik, ereksiyon sorunları veya ağrı gibi durumlar görülebilir. Bu durumlar genellikle zamanla düzelir. Ancak, sorunlar devam ederse doktorunuzla konuşmanız önemlidir.
Öneriler:
- TUR M ameliyatı sonrası iyileşme sürecinde kendinizi zorlamayın ve dinlenmeye özen gösterin.
- Bol sıvı tüketin ve sağlıklı beslenmeye dikkat edin.
- Eşinizle açık iletişim kurun ve duygularınızı paylaşın.
- Gerekirse bir uzmandan destek alın.
TUR-M ameliyatı sonrası cinsel yaşam genellikle normale döner. Ancak, herhangi bir sorunla karşılaşırsanız veya endişeleriniz varsa doktorunuzla konuşmaktan çekinmeyin.
Prof. Dr. Yusuf İLBEY
Üroloji Uzmanı-İstanbul