Robotik Sistektomi

Robotik sistektomi, da vinci robotik sistem kullanılarak gerçekleştirilen sistektomi ameliyatıdır. Sistektomi veya mesane çıkarma ameliyatı, kasa invaziv mesane kanseri yani mesanenin kas tabakasını tutmuş olan mesane kanserinin tedavisinin önemli bir parçasıdır. Kası turtan bu mesane kanserleri, mesane duvarındaki kasa doğru büyüyen ve metastaz yapma (yayılma) potansiyeline sahip mesane kanserleridir. Bu kanserlerin, kası tutmayan mesane kanserlerine göre vücudun diğer bölgelerine yayılma olasılığı daha yüksektir.

Robotik sistektomi ameliyatı, aynı işlemin açık olarak uygulanan şeklinin kopyasıdır. Ancak açık cerrahi işleme göre hasta açısından daha iyi tolere edilebilir bir yöntemdir. Bu işlemler sırasında robot teknolojisinin kullanılması, ameliyatın daha küçük kesiler ile yapılmasına, daha hızlı iyileşmesine ve yüksek başarı oranlarına neden olur.

Robotik Sistektomi Nedir?

Robotik yardımlı sistektomi, açık cerrahi ile aynı kanser giderme başarısına sahip, minimal invazif bir mesane ameliyatıdır. Bu işlem robotik cerrahi konusunda deneyimli bir üroloji uzmanı tarafından uygulanır. Robotik teknoloji kullanılarak mesane çıkarılır ve idrar kanalları yeniden düzenlenir.

Ameliyat sırasında cerrah, robotik aletleri kullanır. Cerrah vücudun içini özel bir kamera ve bilgisayar yardımıyla görür. Robotun kolları insan elinin yapamayacağı şekilde hareket edebilir ve manevra yapabilir. Ayrıca aletlerin küçük ve ince olmaları, cerrahın büyük kesikler olmadan ameliyat yapmasına imkan verir.

Robotik Sistektomi ve Açık Yöntemle Uygulanan Sistektomi

Geleneksel sistektomi, cerrahın ellerinin içeri girebilmesi için daha büyük kesiler gerektirir. Ancak robotik sistektomi, ince ve hassas robotik aletlerle daha küçük kesilerden yapılabilir. Daha küçük kesiler ve robotun sağladığı diğer imkanlar, ameliyata bağlı ortaya çıkabilecek sorunların (komplikasyon) riskinin azaltılmasına yardımcı olur.

Kası tutan mesane kanseri, genellikle radikal sistektomi ve idrar saptırma (idrar yolunun yeniden inşası) ile tedavi edilir. Radikal sistektomi sırasında mesane, bazı lenf düğümleri ve üretranın (idrarın vücuttan çıktığı tüp) bir kısmını çıkarılır. Ayrıca prostat veya rahim gibi mesaneye komşu bazı organlar da çıkarılır.

Robotik Sistektominin Faydaları

Robotik sistektomi yani robotik cerrahi ile mesane çıkarma ameliyatı, komplikasyon olmaksızın açık ameliyatla benzer iyileşme oranlarına sahiptir. Robotik sistektomi avantajları şunlardır;

• Daha az kan kaybı ve ağrı: Daha küçük kesiler ile ameliyat daha kolay olur. Ameliyat sırasında kanama daha az olur, ameliyat sonrası dönemde karın bölgesinde büyük bir kesi acısı yaşanmaz.
• Daha az doku hasarı: Robotik sistektomi, cerraha çok hassas ve ince hareketleri gerçekleştirme imkanı sağlar. Bu, ameliyat sırasında çevresindeki sağlıklı dokuya zarar gelmesini önlemeye yardımcı olur.
• Daha kısa iyileşme: Daha küçük kesiler ile ameliyat yapıldığından robotik ameliyat geçiren hastalar genellikle hızlı bir şekilde iyileşir. Çoğu kişi üç hafta içinde işine ve normal günlük hayatlarına dönebilir.

Robotik Sistektomi Kimler İçin Uygundur?

Bu ameliyat genellikle kas tabakasına yayılmış (kas invaziv) mesane kanseri hastaları için önerilir. Ancak, hastanın genel sağlık durumu, tümörün yayılımı ve ek hastalıkları gibi faktörler dikkate alınarak uygunluk değerlendirilmelidir.

Robotik Cerrahi İle Açık Cerrahi Arasındaki Fark Nedir?

Robotik cerrahi daha küçük kesilerle yapılır, daha az kan kaybı ve ağrı ile daha hızlı iyileşme süreci sağlar. Açık cerrahiye kıyasla enfeksiyon riski daha düşüktür ve hastanede yatış süresi daha kısadır.

Robotik Sitektomide Başarı Oranı Nedir?

Başarı oranı, tümörün evresi, hastanın genel durumu ve cerrahın deneyimi gibi faktörlere bağlıdır. Robotik cerrahinin onkolojik sonuçları, açık cerrahiye benzer olup, erken evrede yapılan ameliyatlarda başarı oranı oldukça yüksektir.

Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci Nasıldır?

Hastalar genellikle açık cerrahiye göre daha hızlı iyileşir. Hastanede kalış süresi ortalama 5-7 gündür. İlk birkaç hafta hafif ağrı ve yorgunluk hissedilebilir. Tam iyileşme süreci ise hastaya bağlı olarak birkaç ay sürebilir.

Ameliyat Sonrası İdrar Nasıl Yapılır?

Mesanenin alınmasından sonra bağırsaktan yeni bir idrar depolama sistemi oluşturulabilir. Bunun için iki yöntem kullanılır:

• Ortotopik yeni mesane: Bağırsaktan yeni mesane yapılarak hastanın idrarı normal yoldan yapması sağlanır.
• İleal loop (idrar torbası): Bir kısmı bağırsaktan yapılan bir sistem ile idrar dışarı yönlendirilir ve karına yerleştirilen bir torba ile toplanır.

Robotik Cerrahinin Riskleri Var Mı?

Her cerrahi işlemde olduğu gibi robotik sistektomide de bazı riskler vardır. Enfeksiyon, kanama, idrar kaçırma, bağırsak fonksiyonlarında değişiklik ve yeni mesane ile ilgili sorunlar bu riskler arasındadır. Ancak deneyimli bir cerrah tarafından yapıldığında komplikasyon riski daha düşüktür.

Ameliyattan Sonra Kemoterapi Veya Radyoterapi Gerekli Mi?

Kanserin evresine ve patoloji sonuçlarına bağlı olarak bazı hastalara ameliyattan sonra ek tedavi (kemoterapi veya radyoterapi) önerilebilir. Bu durum, hastanın onkoloji ekibi tarafından değerlendirilmelidir.

Ameliyat Sonrası Yaşam Kalitesi Nasıl Olur?

Hastalar, ameliyat sonrası yeni mesane ile yaşamaya adapte olurlar. İdrar kontrolü konusunda bazı hastalar başlangıçta zorluk yaşayabilir, ancak zamanla bu durum iyileşir. Düzenli doktor kontrolleri ile hastalık takibi yapılmalıdır.

Sonuç

Robotik sistektomi, mesane kanseri tedavisinde modern cerrahi tekniklerden biri olup, minimal invaziv yapısıyla hastalara önemli avantajlar sunar. Daha az kan kaybı, daha kısa hastanede kalış süresi ve hızlı iyileşme süreci sayesinde birçok hasta için konforlu bir seçenek olabilir. Ancak her hastanın durumu farklıdır ve ameliyatın uygunluğu, bireysel değerlendirme gerektirir. Deneyimli bir cerrah tarafından gerçekleştirildiğinde, onkolojik sonuçları açık cerrahiye benzer olup, uzun vadeli sağkalım açısından başarılı bir tedavi seçeneği olabilir.

Prof. Dr. Yusuf İLBEY

Üroloji Doktoru

Kaynaklar:

1. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11011112/
2. https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/21094-robotic-cystectomy