Mesane Kanserinde Tedavi Yöntemleri
Mesane kanserinde tedavi yöntemleri, hastalığın evresine, yayılım derecesi ne ve hastanın genel sağlık durumuna göre belirlenir. Mesane kanseri, mesane iç yüzeyini döşeyen hücrelerden kaynaklanan ve erken teşhis edildiğinde başarılı şekilde tedavi edilebilen bir hastalıktır. Uygulanacak tedavi, hastalığın mesanedeki yayılım derecesine (evresine), tümörün agresifliğine (derecesine) ve hastanın genel sağlık durumuna göre planlanır. Erken evrede kapalı yöntemlerle tedavi mümkünken, ileri evrelerde cerrahi, kemoterapi, immünoterapi veya radyoterapi gibi farklı yaklaşımlar gerekebilir. Bu yazıda, Avrupa Üroloji Derneği’nin (EAU) 2024 kılavuzuna göre mesane kanserinin evrelerine göre güncel tedavi seçenekleri özetlenmektedir.
Mesane Kanserinde Tedavi Seçenekleri
(Hastalar İçin Bilgilendirme Rehberi – 2024)
Mesane kanserinde tedavi yöntemleri ile, hem hastalığın kontrol altına alınması hem de yaşam kalitesinin korunması hedeflenir. Mesane kanseri, mesanenin iç yüzeyini döşeyen hücrelerden kaynaklanır. Bu hastalığın tedavisi, tümörün yaygınlığına göre değişir. Avrupa Üroloji Derneği (EAU) 2024 kılavuzuna göre mesane kanseri üç gruba ayrılır:
Lokalize Mesane Kanseri Tedavisi
(Tümör mesane duvarı içinde sınırlıdır)
Mesane kanserinde tedavi yöntemleri, yüzeyel evrelerde basit girişimlerden ibaretken, ileri evrelerde daha karmaşık cerrahi ve sistemik tedavileri içerebilir. Bu erken evre hastalıkta kanser, henüz mesanenin dışına yayılmamıştır. İki tipi vardır:
Kas tabakasına ulaşmamış (yüzeyel) tümörler
Bu tür kanserler genellikle kapalı bir işlemle (TUR-M) mesane içinden kazınarak temizlenir. Ardından mesaneye ilaç verilerek tekrarlama riski azaltılır. Uygulanan tedavi şunlar olabilir:
Tek doz ilaç uygulaması (düşük riskli hastalarda)
BCG (zayıflatılmış verem aşısı) tedavisi
Kemoterapi ilaçları ile mesane içi yıkama
Kas tabakasına ulaşmış tümörler
Daha ilerlemiş ama hâlâ yayılmamış bu evrede önerilen tedavi:
Mesanenin tamamen alınması (radikal sistektomi)
Lenf bezlerinin temizlenmesi
Yeni bir idrar yolu oluşturulması (örneğin, idrar torbası yerine geçen bir yapı)
Ameliyat öncesinde veya sonrasında ilaç tedavisi (kemoterapi veya bağışıklık tedavileri) gerekebilir.
Lokal İleri Mesane Kanserinde Tedavi Yöntemleri
(Tümör mesane dışına yayılmış veya çevre lenf bezlerine sıçramıştır)
Mesane kanserinde tedavi yöntemleri, erken evrelerde TUR-M gibi kapalı işlemlerle başlarken, ileri evrelerde radikal sistektomi, kemoterapi veya immünoterapiyi kapsayabilir. Kanser mesane çevresine veya yakın lenf bezlerine ulaşmış olabilir. Bu durumda önerilen tedaviler:
Mesanenin alınması (radikal sistektomi)
Ameliyat öncesi kemoterapi (tümörün küçülmesi için)
Ameliyat sonrası ek tedaviler (kemoterapi veya immünoterapi)
Ameliyat olamayacak durumda olan hastalar için ışın tedavisi (radyoterapi) ve ilaçlar birlikte kullanılabilir.
Metastatik Mesane Kanserinde Tedavi
(Kanser uzak organlara yayılmıştır)
Bu evrede kanser karaciğer, akciğer, kemik gibi uzak organlara ya da pelvis dışı lenf bezlerine sıçramıştır. Tedavi, tümörü küçültmeyi ve hastanın yaşam süresini uzatmayı hedefler.
Uygulanabilecek tedaviler:
İlaç tedavisi (kemoterapi): Tüm vücuda etki eder.
Bağışıklık tedavisi (immünoterapi): Bağışıklık sistemini güçlendirerek kanserle savaşmayı destekler.
Hedefe yönelik tedaviler: Belirli genetik değişiklikleri olan hastalarda özel ilaçlar kullanılır.
Işın tedavisi: Özellikle kemik ağrısı gibi şikayetleri olan hastalarda kullanılır.
Sık Sorulan Sorular
Mesanem alındıktan sonra idrarımı nasıl yapacağım?
Cerrahınız, idrarı dışarı atmanızı sağlayacak yeni bir yol oluşturacaktır. Bu “yeni mesane” doğal yoldan idrar yapmanıza imkân tanıyabilir ya da bir torba ile vücudun dışında toplanabilir.
Kemoterapi veya immünoterapi her hastaya uygulanır mı?
Hayır. Hastanın genel durumu, böbrek fonksiyonları ve tümörün özellikleri göz önünde bulundurularak karar verilir.
Tedavi sonrası hastalık tekrar eder mi?
Yüzeyel mesane kanserlerinde tekrar riski olabilir. Bu nedenle düzenli aralıklarla idrar tahlili ve sistoskopi (kamera ile mesane içinin görüntülenmesi) yapılır.
Sonuç
Mesane kanserinde tedavi yöntemleri ile, hastalığın evresine göre etkili ve kişiselleştirilmiş çözümler sunmak mümkündür. Erken tanı konan vakalarda kapalı cerrahi ve mesane içi ilaç tedavileriyle başarılı sonuçlar alınabilirken, ileri evrelerde cerrahi, kemoterapi, immünoterapi ve radyoterapi gibi yöntemlerle hastalığın kontrolü sağlanabilmektedir. Tedavi süreci boyunca uzman hekim takibi, düzenli kontroller ve hastanın bilinçli iş birliği, tedavi başarısını önemli ölçüde artırır. Unutmayın, doğru zamanda doğru tedavi ile mesane kanseriyle mücadelede güçlü bir adım atabilirsiniz.
Prof. Dr. Yusuf İLBEY
Üroloji Doktoru
Kaynaklar: