Karında Torbadan Yapay Mesaneye Dönüşüm
Karında torbadan yapay mesaneye dönüşüm mümkün mü diye merak edilmekte ve sıkça sorulmaktadır. Mesane kanseri nedeniyle daha önce mesanesi çıkartılan ve ilal loop (karına torba bağlanması) ameliyatı uygulanmış hastalar bazen yapay mesane uygulanmasını isteyebilir. Mesane kanseri, idrar kesesinde gelişen anormal hücre büyümeleridir. En yaygın türü, mesanenin iç yüzeyini kaplayan geçici hücrelerden kaynaklanan “ürotelyal kanser”dir. Mesane tümörlerinin en sık görülen belirtisi idrarda kan görülmesidir, ancak bazı hastalarda ağrı, sık idrara çıkma ve idrar yaparken yanma gibi diğer belirtiler de görülebilir. Risk faktörleri arasında sigara içmek, kimyasal maddelere maruz kalmak ve kronik idrar yolu enfeksiyonları yer alır. Erken teşhis, tedavi başarısı için çok önemlidir ve genellikle cerrahi müdahale, kemoterapi veya immünoterapilerle tedavi edilir.
Karında Torbadan Yapay Mesaneye Dönüşüm
Daha önce mesane kanseri nedeniyle idrar kesesi alınmış ve idrarın karına açılan torbada biriktiği işlem olan ileal loop veya benzeri bir işlem uygulanmış olan erkek hastalarda karında torbadan yapay mesaneye dönüşüm ameliyatı uygulanabilir. İleal loop ameliyatı, mesane kanserinde uygulanan bir cerrahi müdahaledir. Bu işlemde, ince bağırsaklardan bir parça (ileum) alınarak, idrarın dışarı atılabilmesi için bir yol (loop) oluşturulur. İleal loop, normalde mesanesi alınan mesane kanseri hastalarında kullanılır. Bu yöntemle idrarın karına yerleştirilen bir stomaya yönlendirilmesi sağlanır. Böylece hasta, idrarı dışarıya bir torbada (ürostomi torbası) toplar. İleal loop ameliyatı, idrarın vücuttan atılmasını sağlar.
Ürostomi ameliyatı (karında torba) , idrarın vücuttan normal yolla atılamadığı durumlarda, karın duvarında oluşturulan bir açıklık (stoma) aracılığıyla idrarın dışarı akıtılmasını sağlayan cerrahi bir işlemdir. Bu ameliyat genellikle mesane kanseri, mesane fonksiyon bozuklukları veya idrar yollarını etkileyen diğer hastalıklar nedeniyle yapılır. Ürostomi ameliyatı sırasında, ince bağırsağın bir kısmı kullanılarak stoma oluşturulur ve idrar kanalları buraya bağlanır. Ameliyat sonrasında, hastalar idrarı toplamak için özel bir torba (ürostomi torbası) kullanmak zorundadır. Ürostomi, hastaların yaşamlarını idrar yapma fonksiyonu olmadan sürdürmelerini sağlayan önemli bir cerrahi seçenektir, ancak yaşam tarzında bazı değişiklikler ve adaptasyon gerektirir.
Karında Torbadan Yapay Mesaneye Dönüşüm Hangi Şartlarda Mümkündür?
Karında torbadan yapay mesaneye dönüşüm aşağıdaki şartlarda mümkün olabilir;
- Mesane kanseri nedeniyle mesanenin alınması ameliyatı (radikal sistektomi) sırasında idrar kanalının (üretra) alınmamış olması gerekir.
- Ayrıca üretra denilen bu dış idrar kanalında tümör hücrelerinin olmaması gerekir.
- Mesane idrarı tutmaya yarayan sfinkter (büzük) kasının mesanenin çıkartıldığı ameliyatta zarar görmemiş ve sağlam olması gerekir.
- Mesanenin alındığı yerde kanser tekrar etmemiş olmalıdır.
- Mesanenin çıkartıldığı yere daha sonra ışın tedavisi (radyoterapi) verilmemiş olması gerekir.
- İnce bağırsaklarda geçirilen ameliyata bağlı yapışıklık oluşmamış olması gerekir.
Karında Torbadan Yapay Mesaneye Dönüşüm Nasıl Yapılır?
Eğer hasta yukarıdaki şartları sağlıyorsa dönüştürme ameliyatı yapılabilir. İşlem sırasında önce robotik ya da açık cerrahi ile daha önceden karına açılan torba iptal edilir. Daha sonra ince bağırsaktan alınan yaklaşık 60 cm uzunluğundaki bir parça kullanılarak yapay mesane şekline getirilir.
Ameliyattan sonra hasta iyileşmesi için 7-10 kadar hastanede kalır. Daha sonra sondalı olarak taburcu edilir. Sonda 15-20 gün kadar yapay mesanenin dikişleri kaynayana kadar tutulur. Sonda alındıktan sonra bir süre yapay mesaneye adaptasyon sürecinde idrar tutmada sorunlar yaşanabilir. Ancak bu geçicidir. Bu aşamada pelvik fizyoterapi ve ilaç tedavisi uygulanır.
Yapay Mesane Nedir?
Yapay mesane, genellikle mesane kanseri gibi nedenlerle mesanesi alınmış hastalarda, ince bağırsaktan oluşturulan ve idrar depolama işlevini gören yeni bir mesanedir. Bu cerrahi işlem, hastanın karınlarında idrar torbası taşıma zorunluluğunu ortadan kaldırarak yaşam kalitesini artırır. Yapay mesane, doğal mesanenin işlevlerini taklit ederek idrarı depolar ve vücuttan atılmasını sağlar. Bu sayede hastalar, idrar kaçırma ve enfeksiyon riskini azaltarak sosyal ve cinsel yaşamlarına daha rahat bir şekilde devam edebilirler.
Mesane kanseri, idrar kesesi olarak bilinen mesanenin iç yüzeyini kaplayan hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalmasıyla oluşan bir kanser türüdür. Bu çoğalma, genellikle mesanenin iç tabakasında başlar ve tedavi edilmediği takdirde mesane duvarının derinlerine ve hatta diğer organlara yayılabilir. En sık görülen belirti idrarda ağrısız kanamadır. Sigara kullanımı, kimyasal maddelere maruz kalma ve genetik faktörler riski artırabilir. Tedavi seçenekleri arasında cerrahi, kemoterapi ve radyoterapi bulunur ve erken teşhis tedavi başarısını önemli ölçüde etkiler.
Karında Torbadan Yapay Mesaneye Dönüşüm: Karar Verme
Karında torbadan yapay mesaneye dönüşüm ameliyatı, yaşam kalitesini artırabilen önemli bir cerrahi işlemdir. Ancak, bu ameliyatın herkes için uygun olmadığını ve bazı riskleri olduğunu da unutmamak gerekir. Bu nedenle, ameliyat kararı almadan önce bir doktorunuza danışmak ve tüm riskleri ve faydaları dikkatlice değerlendirmek çok önemlidir.
Kaynak: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK560483/
Prof. Dr. Yusuf İLBEY
Üroloji