Mesane Kanseri BCG Tedavisi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
BCG tedavisi sonrası dikkat edilmesi gerekenler nelerdir diye merak edilmektedir. Bu yazıda bunlara değineceğim. Mesane kanseri, yaygın olarak görülen bir kanser türüdür. Tüm mesane kanserlerinin yaklaşık %80’ini, kas tabakasını tutmaz. Bu tür mesane kanserine kası tutmayan (kasa invaze olmayan) mesane kanseri adı verilir. Kasa invaze olmayan mesane kanserinde hastalığın tekrarlamaması ve ilerlememesi için uygulanantedavi yöntemlerinden birisi de BCG tedavisidir. Bu tedavi intravezikal immünoterapi olarak bilinir. İntravezikal immünoterapi için Bacille Calmette- Guerin (BCG) kullanılmaktadır. BCG, tüberküloz mikrobu olan Mycobacterium bovis’in canlı, zayıflatılmış şeklidir.
BCG Tedavisi Nedir?
BCG (Bacillus Calmette-Guérin), zayıflatılmış canlı Mycobacterium bovis bakterilerinden elde edilen ve bağışıklık sistemini aktive ederek tümör hücrelerine karşı etkili olan bir intravezikal immünoterapidir. Mesane içerisine kateter yoluyla uygulanır ve tümörün tekrarlamasını veya ilerlemesini engellemek amacıyla kullanılır. Ancak, tedavinin etkili ve güvenli olması için hastaların bazı konularda dikkatli olması gerekir.
Mesane Kanseri BCG Tedavisi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Cinsel Aktivite ve Korunma
BCG tedavisi sonrası ilk 48 saat boyunca cinsel ilişkiden kaçınılmalıdır. Bu dönemde idrarla mikroorganizmanın dışarı atılması devam edebileceğinden, partnerin korunması için bu kısıtlama önemlidir.
İlk 7 gün boyunca cinsel ilişkilerde prezervatif kullanılmalıdır. Özellikle erkek hastalarda ejakülasyon sırasında BCG bakterisi bulaşma riski nedeniyle kondom kullanımı önerilir.
Doğurganlık çağındaki kadın hastalar gebelikten korunmalıdır. Tedavi süresince ve tedavi bittikten sonraki en az 6–12 ay boyunca hamilelik önerilmez, çünkü BCG canlı bir mikroorganizmadır ve fetal gelişimi olumsuz etkileyebilir.
Gebelik planlayan hastaların tedavi tamamlandıktan sonra en az 2 yıl beklemesi önerilir. Bu konuda mutlaka doktor kontrolünde doğum planlaması yapılmalıdır.
Emzirme
BCG tedavisi süresince emzirme önerilmez. Çünkü BCG, canlı bakteri içerdiğinden, bebeğe bulaşma riski göz önüne alınır.
Emziren annelerde BCG tedavisine başlamadan önce alternatif beslenme yöntemleri planlanmalı ve emzirme mutlaka kesilmelidir.
Erkeklerde Üreme Sağlığı
BCG tedavisi sonrası, nadiren de olsa erkeklerde sperm sayısında azalmaya ya da sperm kalitesinde bozulmaya neden olabilir. Özellikle çocuk sahibi olmayı düşünen hastaların tedavi öncesi sperm dondurma (sperm kriyoprezervasyonu) gibi yöntemleri doktorlarıyla görüşmeleri önemlidir.
Ayrıca, tedavi sürecinde bazı erkeklerde PSA (Prostat Spesifik Antijen) düzeylerinde geçici bir artış görülebilir. Bu durum, prostatta inflamatuar bir yanıtın göstergesi olup, her zaman prostat kanseri anlamına gelmez. Ancak yüksek PSA değerleri görüldüğünde doktorunuzu bilgilendirmeniz gerekir.
İdrar Teması ve Hijyen
BCG tedavisi sonrası 6 saat boyunca idrarda canlı BCG bakterileri bulunabilir. Bu nedenle:
Tuvalet ihtiyacınızı mümkünse oturarak giderin, idrar sıçramasını en aza indirin.
Tuvaleti kullandıktan sonra suyla tamamen boşalttıktan sonra 1:10 oranında çamaşır suyu dökerek 15 dakika bekletip tekrar sifonu çekin.
İdrarla temas eden kıyafetler, çamaşırlar yüksek ısıda (≥60 °C) ayrı olarak yıkanmalıdır.
Ellerin, cildin ya da çevresel yüzeylerin idrarla teması halinde, su ve sabunla iyice temizlenmesi gerekir.
Genel Sağlık ve Yan Etki Takibi
Hafif ateş, idrar yaparken yanma, sık idrara çıkma gibi belirtiler tedavi sonrası ilk birkaç gün sık görülür ve genellikle kendiliğinden düzelir.
Ancak aşağıdaki durumlarda mutlaka doktora başvurulmalıdır:
38.5 °C’nin üzerinde ateş
Titreme ve terleme
Şiddetli kas ağrıları
İdrarda pıhtı, kanama ya da idrar yapamama
Nefes darlığı, cilt döküntüleri gibi sistemik bulgular
Sonuç
BCG tedavisi sonrası bazı konularda dikkatli olmak gerekir. BCG tedavisi, kasa invaze olmayan mesane kanserinde uzun dönemli başarı sağlamak için etkili bir yaklaşımdır. Ancak tedavi sürecinde ve sonrasında bazı önlemlere dikkat edilmemesi, hastada komplikasyonlara yol açabilir. Yukarıda belirtilen kurallara uymak, hem hastanın hem de çevresindekilerin güvenliği açısından son derece önemlidir. Herhangi bir belirti geliştiğinde ya da emin olunmayan durumlarda mutlaka üroloji uzmanına danışılmalıdır.
Üroloji Doktoru
Kaynaklar: