Yapay Mesane İle Doğal Mesane Arasındaki Farklar

Yapay mesane ile doğal mesane arasındaki farklar hem yapısal hem de işlevseldir. Mesane (idrar torbası) ile yapay mesane arasında bazı  farklar bulunmaktadır. Mesane, vücudun doğal bir organıdır, yapay mesane ise genellikle mesane kanseri nedeniyle idrar kesesi alınan kişilerde normal mesane yerine kullanılan bir yapıdır.

Mesane kanseri, mesane hücrelerinin kontrolsüz çoğalmasıyla oluşan bir kanser türüdür. En sık belirtisi ağrısız idrarda kan görülmesidir. Sigara, kimyasal maruziyet, yaş, cinsiyet, kronik mesane iltihabı ve genetik yatkınlık risk faktörleridir. Teşhis için idrar tahlili, sistoskopi ve görüntüleme yöntemleri kullanılır. Tedavi, kanserin evresine göre değişir, erken evrede tümör çıkarılabilirken ileri evrede mesanenin tamamı veya bir kısmı alınabilir. Önlemede sigara içmemek, kimyasal maruziyetten kaçınmak, bol su içmek ve belirtilere dikkat etmek önemlidir. Erken teşhis, tedavi başarısını artırır.

Yapay Mesane İle Doğal Mesane Arasındaki Farklar

Normal mesane ile yapay mesane arasında bir takım farklar vardır. Yapay mesaneden normal mesanenin fonksiyonlarının aynısı beklenmemelidir.

Yapay Mesane İle Doğal Mesane Arasındaki Farklar: Mesane

Mesane, idrarın böbreklerden atıldıktan sonra geçici olarak depolandığı içi boş, kaslı bir organdır. Karnın alt kısmında, pelvis bölgesinde yer alır. Temel görevi, idrarı vücuttan atılmadan önce belirli bir süre tutmaktır, böylece sık sık idrara çıkma ihtiyacı duyulmaz.

• İdrar depolama ve boşaltma görevini üstlenir.
• Normalde idrarı toplayarak, belirli bir miktar biriktiğinde beyne sinir sinyalleri yollayarak kişinin idrar yapma ihtiyacı olduğunu bildirir.

Yapı

• Yumuşak ve esnek bir yapıya sahiptir.
• İç duvarı, idrarın depolanması ve geçişi sırasında genişleyip daralabilen bir mukozadan oluşur.

Ömrü 

• Doğal olarak vücudun bir parçasıdır ve ömür boyu kullanılır.
• İdrar yolu enfeksiyonları, mesane kanseri gibi çeşitli sağlık sorunlarına yatkın olabilir.

Yapay Mesane İle Doğal Mesane Arasındaki Farklar: Yapay Mesane

Yapay mesane (neobladder), mesane kanseri gibi durumlarda mesanenin çıkarılması gerektiğinde ince bağırsaktan oluşturulan yeni bir mesanedir. İdrarı depolayabilir ve hastaların normal idrara çıkma hissini yaşamalarını sağlar, böylece yaşam kalitelerini artırır. Ancak enfeksiyon, sızıntı gibi komplikasyon riskleri vardır ve hastaların yeni mesaneyi kontrol etmeyi öğrenmeleri gerekir. Herkes için uygun değildir, doktorlar uygunluğu değerlendirir. Yapay mesane, mesanesi alınan hastalar için yaşam kalitesini artıran bir seçenektir, ancak riskleri ve faydaları dikkatlice değerlendirilmelidir.

Fonksiyon

• Cerrahi müdahale sonrasında doğal mesanenin yerine geçmek için kullanılır.
• Genellikle mesane kanseri gibi durumlar nedeniyle mesane çıkarılan hastalarda idrar depolama ve boşaltma işlevi görür.

Yapı

• Bağırsaktan yapılır.
• Yapay mesane sadece idrarı depolar, ancak çoğu zaman doğal mesanenin sağladığı esneklik ve fonksiyonelliği tam anlamıyla sağlayamaz.

Ömrü 

• Uzun ömürlü olmakla birlikte, bazı yapay mesaneler zamanla komplikasyonlar yaratabilir.
• Özellikle hastanın yapay mesaneyi nasıl kullandığına bağlı olarak enfeksiyonlar, tıkanmalar veya doku uyumsuzlukları gibi sorunlar yaşanabilir.

Yapay Mesane İle Doğal Mesane Arasındaki Farklar: Yapısal Farklar

• Doğal Mesane: Vücudun kendi dokusundan oluşur, esas olarak kaslardan ve özel bir iç astar olan ürotelyumdan meydana gelir. Mesane, idrarı depolamak ve boşaltmak için genişleme ve kasılma yeteneğine sahiptir.
• Yapay Mesane: Genellikle ince bağırsaktan veya kalın bağırsaktan oluşturulan bir kesedir. Bu kese, idrarı doğal mesane gibi depolamak üzere tasarlanır, ancak doğal mesanenin bazı karmaşık işlevlerinden yoksundur.

Yapay Mesane İle Doğal Mesane Arasındaki Farklar: İşlevsel Farklar

• Doğal Mesane: İdrarı depolama ve boşaltma işlevini otomatik olarak ve istemli olarak kontrol eder. Sinir sistemi, mesanenin ne zaman dolu olduğunu algılar ve beyne sinyal gönderir. Beyin daha sonra mesanenin boşaltılması için uygun zamanı seçer.
• Yapay Mesane: İdrarı depolamak için kullanılır, ancak doğal mesane gibi otomatik boşaltma işlevine sahip değildir. Yapay mesanesi olan kişiler, kendileri idrar kesesini sonda ile düzenli olarak boşaltmalıdırlar.

Yapay Mesane İle Doğal Mesane Arasındaki Farklar: Sonuç

Yapay mesane ile doğal mesane arasındaki farklar nedir? Özetleyecek olursak; 

Doğal mesane vücudun doğal bir parçası olup, idrarın depolanması ve boşaltılması gibi temel işlevleri yerine getirirken, yapay mesane bir çözüm olarak doğal mesanenin kaybedilmesi durumunda işlevsel bir alternatif sunar. Yapay mesane, doğal mesanenin sağladığı bazı işlerin tamamını yapamaz. İdrarı depolayabilir, ama dolduğunda depoladığı idrarın tamamını kasılarak otomatik olarak dışarı atamaz. Bir miktarını boşaltabilir, boşalması için hastanın göbek altındaki bölgeye hastanın bası (Crede manevrası) veya sonda ile belli aralarla boşaltması gerekir.

Prof. Dr. Yusuf İLBEY

Üroloji Doktoru