Ürostomi torbası, mesanenin çıkarılması ya da işlevini kaybetmesi sonrası idrarın vücuttan güvenli şekilde atılmasını sağlayan en önemli medikal ürünlerden biridir. Karın bölgesine açılan stoma aracılığıyla idrarı toplayan bu torbalar, hastaların günlük yaşamını sürdürebilmesi, hijyenini koruyabilmesi ve sosyal hayatına güvenle devam edebilmesi için hayati bir rol oynar. Doğru torba seçimi, düzenli bakım ve uygun kullanım teknikleri sayesinde ürostomi hastaları hem sağlıklarını koruyabilir hem de yaşam kalitelerini yükseltebilir.
Ürostomi Nedir?
Ürostomi, idrarın doğal yoldan vücuttan atılamadığı durumlarda cerrahi olarak oluşturulan yapay bir idrar çıkış yoludur. Ürolojik cerrah tarafından yapılan bu işlemde karın bölgesine küçük bir delik açılır ve idrar bu açıklıktan (stoma) dışarıya yönlendirilir.
Ürostomi genellikle şu durumlarda uygulanır:
- Mesane kanseri nedeniyle mesanenin alınması (radikal sistektomi sonrası)
- Mesanenin işlevini kaybetmesi (örneğin nörojen mesane)
- Doğumsal anomaliler
- Şiddetli travmalar
- Kronik, tedavi edilemeyen mesane hastalıkları
Bu sayede hastanın idrarını vücuttan güvenli şekilde atması sağlanır.
Ürostomi Torbası Nedir?
Ürostomi torbası, stomadan gelen idrarı toplamak için kullanılan medikal bir üründür. Cilde yapışan bir plak/adaptör aracılığıyla karın bölgesine sabitlenir ve idrarın sızmadan toplanmasını sağlar.
Özellikleri:
- Sızdırmaz yapıya sahiptir.
- İdrar kolayca boşaltılabilsin diye alt kısmında musluk ya da vana sistemi bulunur.
- Kokuyu önleyici filtreleri vardır.
- Cilde zarar vermemesi için hipoalerjenik yapıştırıcılar kullanılır.
Ürostomi torbaları, hastaların günlük yaşamına uyum sağlamasında, sosyal hayatlarına devam etmesinde ve hijyenin korunmasında vazgeçilmez bir role sahiptir.
Ürostomi Torbası Sistemleri ve Parçaları
- Tek Parçalı Sistem
Adaptör ve torba tek bir ürün olarak tasarlanmıştır. Takılması ve çıkarılması kolaydır.
Avantajları:
- Daha pratik kullanım
- Daha uygun fiyat
- Daha az malzeme
Dezavantajları: - Daha sık değiştirilmesi gerekir (genellikle 1–2 günde bir).
- İki Parçalı Sistem
Adaptör (plak) ve torba ayrı parçalardan oluşur. Plak birkaç gün boyunca cilde yapışık kalırken, torba istenildiğinde çıkarılıp yenisiyle değiştirilebilir.
Avantajları:
- Daha uzun kullanım süresi
- Cilde daha az zarar verme riski
- Daha konforlu ve esnek
Dezavantajları: - Maliyet tek parçalı sisteme göre daha yüksektir.
Ürostomi Torbasının Temel Parçaları
- Adaptör / Flanş: Stomaya yapışan ve torbanın sabitlenmesini sağlayan parçadır.
- Torba: İdrarı toplayan haznedir.
- Musluk / Vana: Torbanın alt kısmında bulunur, idrarın boşaltılmasını kolaylaştırır.
- Ek Aksesuarlar: Gece torbası bağlantıları, klipsler, cilt bariyerleri, koruyucu kremler.
Ürostomi Torbası Kullanımı
Torba kullanımı basit olsa da doğru teknik ve alışkanlık gerektirir:
- Stoma çevresi temizlenir ve kurulanır.
- Adaptörün ortası, stomanın boyutuna uygun şekilde kesilir.
- Adaptör dikkatlice cilde yapıştırılır.
- Torba adaptöre takılır (iki parçalı sistemlerde).
- Torba doldukça musluktan boşaltılır.
Günlük yaşamda:
- Torba görünmez kıyafetlerin altına rahatça saklanabilir.
- Spor yapmak, seyahat etmek ve sosyal hayata katılmak mümkündür.
- Gece uyurken ek büyük torba bağlanarak idrarın taşması engellenebilir.
Ürostomi Torbası Temizliği
- Torbalar tek kullanımlık olup genellikle yıkanmaz, ancak boşaltma sonrası musluk kısmı temizlenmelidir.
- Her boşaltma sonrası musluk ılık suyla yıkanabilir veya ıslak mendil ile silinebilir.
- Stoma çevresi sabunsuz suyla yıkanmalı, gerekiyorsa kokusuz ve nemlendiricisiz sabun kullanılmalıdır.
- Cilt tahrişini önlemek için bölge tamamen kurutulmalıdır.
Ürostomi Torbası Değiştirme Sıklığı
- Tek parçalı torbalar: Ortalama 1–2 günde bir değiştirilmelidir.
- İki parçalı torbalar: Torba günlük değiştirilebilir, adaptör ise 2–4 gün kullanılabilir.
- Ciltte tahriş, kötü koku veya sızıntı varsa torba hemen değiştirilmelidir.
Ürostomi Bakımı
- Cilt sağlığı: Stoma çevresi düzenli kontrol edilmeli, kızarıklık veya yara varsa ihmal edilmemelidir.
- Koruyucu ürünler: Bariyer kremler, pudralar veya spreyler kullanılabilir.
- Psikolojik destek: Ürostomi sonrası yaşam değişiklikleri nedeniyle hasta psikolojik destek de alabilir.
- Profesyonel yardım: Düzenli olarak stomaterapi hemşiresi veya üroloji uzmanından destek alınmalıdır.
Ürostomi Torbası Markaları
Türkiye’de yaygın olarak kullanılan markalar:
- Hollister
- Coloplast
- ConvaTec
- Braun
- Welland
Her markanın tek parçalı, iki parçalı ve farklı boyutlarda ürünleri mevcuttur. Hastaların stomalarının büyüklüğüne, cilt yapısına ve yaşam tarzına göre en uygun ürün seçilmelidir.
Ürostomi Torbası Fiyatları-2025
Fiyatlar ürünün markasına, sistemine ve paket içeriğine göre değişir:
- Tek parçalı torbalar: adet başına yaklaşık 60–100 TL
- İki parçalı sistemler: torba + adaptör seti olarak 100–200 TL arası
- Gece torbası ve aksesuarlar ek maliyet oluşturabilir
Not: SGK raporu olan hastalarda torbaların büyük kısmı devlet tarafından karşılanır. Bu sayede hastalar düzenli olarak ücretsiz veya cüzi farkla torbalarını temin edebilir.
Ürostomi Raporu ve SGK Karşılaması
Ürostomi torbalarının geri ödeme kapsamında alınabilmesi için:
- Üroloji uzmanı veya ilgili branş hekimi tarafından rapor düzenlenmelidir.
- Rapor genellikle 2 yıl süreyle geçerlidir.
- Raporla hastalar eczanelerden veya medikal firmalardan ürünlerini temin edebilir.
Sonuç
Ürostomi torbası, idrarın doğal yolla atılamadığı durumlarda hem sağlık hem de yaşam kalitesinin korunması için vazgeçilmez bir yardımcıdır. Kullanım talimatlarına uyulması, düzenli bakım yapılması ve cilt sağlığının korunması hastaların konforunu artırır. Farklı marka ve modeller arasından en uygun torbanın seçilmesi, doktor ve stomaterapi hemşiresinin desteği ile mümkün olur. SGK raporu ile karşılanan torbalar sayesinde hastalar tedavi sürecini ekonomik açıdan da daha kolay yönetebilir. Sonuç olarak, ürostomi torbası doğru kullanıldığında, hastaların hayatlarını güvenle ve aktif bir şekilde sürdürmelerine olanak tanır.
Kaynaklar: