BCG Tedavisi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
BCG tedavisi sonrası dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir? BCG (Bacillus Calmette-Guérin) tedavisi, mesane içi (intravezikal) uygulanan bir immünoterapidir ve yüzeyel mesane kanserlerinde (Ta, T1, CIS) yaygın olarak kullanılmaktadır. Tedavi sırasında hastaların dikkat etmesi gereken bazı önemli hijyen, yaşam tarzı ve enfeksiyon önlemleri bulunmaktadır. Bu önlemler, hem tedavinin güvenliğini hem de çevre sağlığını korumak açısından büyük önem taşır.
BCG Tedavisi Sonrası İdrar Hijyeni
BCG, canlı bir bakteri içerdiğinden idrarla birlikte vücuttan atılırken çevreye bulaş riski taşır. Bu nedenle aşağıdaki önlemler uygulanmalıdır:
İdrar yaptıktan sonra klozete 2 bardak çamaşır suyu (klorak) dökülmeli ve en az 15 dakika beklenmelidir. Ardından sifon çekilmelidir.
Bu işlem, tedaviden sonraki ilk 6 saat boyunca her tuvalet sonrası tekrarlanmalıdır.
Tuvaletlerin ortak kullanıldığı evlerde, bu süre zarfında ayrı tuvalet tercih edilmeli ya da yukarıdaki hijyen kuralları özenle uygulanmalıdır.
İdrarla temas eden eller mutlaka bol sabun ve su ile yıkanmalıdır.
BCG Tedavisi Sonrası Cinsel İlişki ve Korunma
Tedavi süresince ve sonrasında cinsel temasla BCG bakterisinin geçiş riski bulunur:
BCG uygulamasından sonraki ilk 48 saat cinsel ilişki önerilmez.
Tedavi süreci boyunca prezervatif kullanılması zorunludur.
Eğer partner hamile ise, tedavi bitene kadar cinsel ilişkiden tamamen kaçınılmalıdır.
Bu önlemler, hem partnerin sağlığını korumak hem de olası enfeksiyon riskini önlemek amacıyla gereklidir.
Kıyafet ve Çamaşır Temizliği
BCG tedavisinden sonraki ilk 6 saat içinde mesaneden atılan idrarda canlı BCG bakterileri bulunabileceği için, bu süre zarfında hijyen kurallarına özellikle dikkat edilmelidir. Bu dönemde idrarla temas eden iç çamaşırlar, pijamalar veya diğer giysiler mutlaka ayrı, ağzı kapalı bir torbada toplanmalı ve başkalarıyla teması engellenmelidir. Bu giysiler, mümkünse aynı gün içinde 60°C ve üzeri sıcaklıkta, ayrı bir yıkama programında yıkanmalıdır. Makinada yıkanacaksa, sonrasında iç hazne kısa programla boş çalıştırılarak dezenfekte edilebilir. Ortak çamaşır yıkama alanı kullanılıyorsa, bu durum başkalarına bulaş riskini azaltmak açısından daha da önemlidir. Ayrıca, idrarın kazara ellerle, ciltle veya evdeki yüzeylerle temas etmesi halinde hızlı ve etkili temizlik gereklidir. Temas eden cilt bölgesi bol sabun ve ılık su ile yıkanmalı; sert zeminler, klozet kapağı, banyo fayansları veya lavabo gibi yüzeyler ise çamaşır suyu (sodyum hipoklorit içeren ürünler) ile silinerek dezenfekte edilmelidir. Bu önlemler yalnızca çevresel bulaşmayı önlemekle kalmaz, aynı zamanda evde yaşayan diğer bireylerin sağlığını da korur. Özellikle çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf bireylerle aynı ortamda yaşanıyorsa bu hijyen kuralları hayati önem taşır.
BCG Tedavisi Sonrası Sıvı Alımı ve Mesane Temizliği
BCG Tedavisi Sırasında Dikkat Edilecekler
BCG tedavisi sonrası 6 saat boyunca bol su içilmelidir. Amaç, mesaneyi sık sık boşaltmak ve bakterilerin mesanede uzun süre kalmasını engellemektir. Bu dönemde idrar tutulmamalı, sık aralıklarla mesane boşaltılmalıdır. BCG tedavisi sonrası ilk 6 saat içinde idrarla temas eden iç çamaşırlar, pijamalar veya diğer giysiler dikkatle ele alınmalıdır. Bu süre zarfında mesaneden atılan idrarda canlı BCG bakterileri bulunabileceği için, bu kıyafetler başkalarıyla temas etmeyecek şekilde ayrı bir torbada muhafaza edilmeli ve mümkünse 60°C ve üzeri sıcaklıkta yıkanmalıdır. Yıkama öncesinde bekletme gerekiyorsa torbanın ağzı kapalı tutulmalı, temas eden yüzeylere çıplak elle dokunulmamalıdır.
Ayrıca, idrarın istemsiz şekilde ellerle, ciltle veya evdeki sert yüzeylerle temas etmesi durumunda bu bölgeler de ihmal edilmemelidir. Temas eden cilt bölgesi bol sabun ve suyla iyice yıkanmalı, yüzeyler ise çamaşır suyu içeren temizlik maddeleriyle dezenfekte edilmelidir. Bu önlemler, hem hastanın kendi sağlığını hem de evdeki diğer bireylerin güvenliğini sağlamak için gereklidir.
Yan Etkiler ve Uyarı İşaretleri
Bağışıklık Sistemi Baskılanmış Hastalar
BCG tedavisi HIV, organ nakli, kemoterapi gibi nedenlerle bağışıklığı baskılanmış hastalara uygulanmaz.
Bu grup hastalar, BCG tedavisi alan bireylerle temastan da kaçınmalıdır.
Sonuç
BCG tedavisi sonrası, hem tedavinin etkinliğini artırmak hem de olası komplikasyonları önlemek için hastaların bazı kurallara dikkat etmesi büyük önem taşır. Özellikle ilk 6 saat içinde idrarla atılan canlı bakterilerin çevreye bulaşmasını önlemek amacıyla çamaşır suyu ile tuvalet hijyeni sağlanmalı, eller dikkatle yıkanmalı ve kişisel temizlik kurallarına özen gösterilmelidir. Tedavi süresince cinsel ilişkide korunma sağlanmalı, bağışıklığı baskılanmış bireylerle temastan kaçınılmalıdır. Ateş, şiddetli yanma, kanama gibi ciddi yan etkiler geliştiğinde zaman kaybetmeden doktora başvurulmalıdır. Bu basit ama etkili önlemler, BCG tedavisinin güvenli şekilde tamamlanmasını ve uzun dönem sağ kalımın desteklenmesini sağlar.
Üroloji Doktoru
Kaynaklar: