Yapay Mesane Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Yapay mesane ameliyatı nasıl yapılır sorusunun cevabı merak edilmektedir. Yapay mesane ameliyatı (yeni mesane, bağırsak mesane, neobladder yapımı), mesane kanseri, mesanenin ciddi şekilde hasar görmesi veya doğuştan gelen bazı hastalıklar sonucu mesanenin alınması gereken durumlarda uygulanan bir ameliyattır. Bu ameliyatın amacı, alınan mesanenin yerine oluşrutrulacak yeni bir mesane ile hayatı mümkün kılacak şekilde vücudun idrar depolama ve boşaltma işlevlerini yeniden kurmaktır. Aşağıda, yapay mesane ameliyatının genel aşamaları anlatılmaktadır;

Yapay Mesane Ameliyatı Nasıl Yapılır? Ön Hazırlık

Hastanın genel sağlık durumu, idrar yolları fonksiyonu ve ameliyat için uygunluk durumu değerlendirilir. Genellikle, bu tür bir ameliyat için hastanın genel olarak sağlıklı olması ve yeterli mide-bağırsak sistemi fonksiyonuna sahip olması gerekir. Ameliyat öncesi, hastaya uygulanacak işlem, riskler ve iyileşme süreci hakkında detaylı bilgi verilir. Hastanın onayı alınır.

Ameliyatın Gerçekleştirilmesi

Yapay mesane, hastanın kendi bağırsak dokusundan yapılır. En yaygın kullanılan bağırsak ince bağırsaktır. İnce bağırsaktan yapılan neobladder uygulamasıdır. Bu aşamada üç ana yöntem kullanılabilir:

a) İnce Bağırsak ile Yapay Mesane Yapılması

Genellikle ince bağırsağın son kısmı olan ileum adı verilen bölgeden bir parça alınarak, bu parça uygun bir şekilde şekillendirilir. Alınan bağırsak parçası, mesane işlevi görecek şekilde yeniden yapılandırılır. Bu yapının amacı, idrarı depolamak ve idrarın vücuttan düzgün bir şekilde atılmasını sağlamaktır.  Şekillendirilen bağırsak, karın içine yerleştirilir. Yeni mesane,  normalde mesanenin bulunduğu bölgeye, yani pelvis bölgesine yerleştirilir. Yeni yapay mesane, idrarın vücuttan atılabilmesi için üretraya (idrar kanalına) bağlanır. Böylece idrar, normalde olduğu gibi dışarı atılabilir.

b) Kalın Bağırsak ile Yapay Mesane Yapılması

Yapay mesane için bazen kalın bağırsak da kullanılabilir. Bu durumda, kalın bağırsağın belirli bir kısmı alınarak neobladder oluşturulabilir. Neobladder yerine, bazı hastalarda idrarı yönlendiren bir “ileal konduit” yapılabilir. Bu, idrarı bir torba veya dışarıya açılan bir çıkışa yönlendiren bir tüp sistemidir.

Yapay Mesane Ameliyatı Nasıl Yapılır? Açık, Robotik 

Yapay mesane ameliyatı, açık cerrahi yöntemle veya robotik cerrahi yöntemle yapılabilir. Robotik yöntem, daha küçük kesilerle ve daha hızlı iyileşme ile avantajlı bir yöntemdir, ancak her hasta için uygun olmayabilir. Ameliyat genel anestezi altında yapılır. Yani hasta tamamen uyutulur.

Yapay Mesane Ameliyatı Sonrası İyileşme ve ve Sonraki Süreç

Ameliyat sonrası hastanede 5-7 gün kalış süresi olabilir. Bu süre zarfında, idrarın düzgün bir şekilde boşalması sağlanır ve herhangi bir komplikasyon olup olmadığı izlenir. Yapay mesane yapılan hastalar, yeni mesaneyi nasıl kontrol edebilecekleri konusunda eğitilir. Yapay mesane, ilk başlarda bazen sızdırmalar yapabilir, ancak zamanla bu durum kontrol altına alınabilir. Ameliyat sonrası düzenli doktor kontrolleri gereklidir. Yeni mesanenin işlevselliği ve hastanın genel durumu izlenir.

Yapay Mesane Ameliyatı Sonrası Riskler ve Komplikasyonlar

Yapay mesane ameliyatının bazı potansiyel riskleri vardır;

• Enfeksiyon: Ameliyat bölgesinde enfeksiyon gelişme riski.
• Sızıntılar: Yapay mesane, başlangıçta sızıntı yapabilir.
• Bağırsak Fonksiyonu: Bağırsak dokusu kullanıldığında, bağırsak fonksiyonlarında değişiklikler olabilir.
• Cinsel Fonksiyonlar: Pelvik bölgedeki yapısal değişiklikler, cinsel fonksiyonları etkileyebilir.
• İdrar Retansiyonu: Yeni mesanenin tam olarak düzgün çalışmaması, idrarın tam boşaltılamaması gibi sorunlar ortaya çıkabilir.

Yapay Mesane Ameliyatı Sonrası Uzun Dönem Takip

Yapay mesane ameliyatı sonrası iyileşme süreci, genellikle birkaç aşamada gerçekleşir. İlk günlerde hastalar hastanede izlenir ve ağrı yönetimi, sıvı alımı, idrar takibi gibi temel ihtiyaçlar sağlanır. İdrar yolları ve yeni mesane fonksiyonları, erken dönemde dikkatle izlenir. İlk haftalarda mobilizasyon ve beslenme düzene girmeye başlarken, hastalar yeni mesane yapısına uyum sağlamak için eğitim alır. İlerleyen dönemde, fiziksel aktiviteler artar, ancak bağırsak sağlığı, idrar kontrolü ve enfeksiyon riski gibi faktörler sürekli izlenir. Uzun vadede, hastaların yaşam tarzı adapte olur ve düzenli takip ile idrar yolu enfeksiyonları, taşlar veya diğer komplikasyonlar engellenebilir. Psikolojik destek ve rehabilitasyon, hastaların iyileşme sürecinde önemli bir rol oynar. Yapay mesanenin uzun vadede düzgün çalışıp çalışmadığı, hastanın yaşam kalitesi izlenir. Eğer mesane kanseri nedeniyle yapılmışsa, hastanın başka tedavi gereksinimleri olabilir.

Sonuç

Yapay Mesane Ameliyatı Nasıl Yapılır? Cerrah, hastanın bağırsak dokusundan alınan parçayla idrar depolama işlevini üstlenecek yeni bir yapı oluşturur. Yapay mesane ameliyatı, hastanın hayat kalitesini önemli ölçüde iyileştirebilen, karmaşık ancak etkili bir cerrahi işlemdir. İyi bir iyileşme süreci ve düzenli takip ile, hastalar normal yaşamlarına dönebilirler.

Kaynaklar:

1. https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/bladder-cancer/treatment/invasive/surgery/bladder-reconstruction
2. https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/neobladder-reconstruction/about/pac-20385066

Prof. Dr. Yusuf İlbey

Üroloji Doktoru
Mesane kanseri, tanı ve tedavisi ve yapay mesane alanında uzmandır. İstanbul’da hasta kabul etmektedir.

Tüm Yazıları Oku | Randevu Al